بررسی عوامل خانوادگی و اجتماعی مؤثر بر رفتار بزهکارانه دانش آموزان: مورد استان بوشهر

هدف این مقاله، بررسی و شناخت تأثیر عوامل جمعیت شناختی، خانوادگی و اجتماعی موثر بر رفتار بزهکارانه دانش آموزان است. به عبارت دیگر، در این مقاله سعی شده است به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که چرا بعضی از دانش آموزان مرتکب رفتار بزهکارانه می شوند؟ بر همین اساس، متغیرها و فرضیاتی از سه دیدگاه نظری عمده یعنی نظریات فشار، خرده فرهنگی و کنترل اجتماعی و جهت تبیین رفتار بزهکارانه دانش آموزان استنتاج شده اند. داده های مورد نیاز جهت آزمون این فرضیات از طریق پرسشنامه خود - گزارشی و با شیوه نمونه گیری تصادفی قشربندی شده چند مرحله ای متناسب، از یک نمونه ۱۲۰۰ نفری از دانش آموزان مقطع متوسطه استان بوشهر، جمع آوری و با استفاده از تکنیک های آمار استنباطی مانند تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون تی، ضرایب همبستگی (ضریب همبستگی پیرسون و اسپرمن) ، رگرسیون ساده و چند متغیره ( به روش چند مرحله ای) به کمک نرم افزار SPSS مورد تحلیل آماری قرار گرفته اند. نتایج حاصله نشان داد که هر یک از متغیرهای تحصیلات والدین، درآمد خانواده، وضعیت تحصیلی، تعهدات و تعلقات خانوادگی و آموزشگاهی، میزان نظارت والدین بر فرزندان، میزان دینداری شخصی و زمینه دینی پاسخگویان دارای رابطه معکوس و معنی دار و هر یک از متغیرهای میزان دلبستگی و معاشرت با دوستان بزهکار و بعد خانوار دارای رابطه مثبت و معنی داری با اطمینان ۹۵ درصد با رفتار بزهکارانه دانش آموزان هستند. اما متغیر سن با رفتار بزهکارانه دانش اموزان در سطح اطمینان ۹۵ درصله دارای رابطه معنی داری نیست. نتایج حاصله همچنین نشان داد که هر یک از متغیرهای وضعیت اشتغال والدین، ساخت خانواده، جنس، پایه تحصیلی و رشته تحصیلی با اطمینان ۹۵ درصد دارای ارتباط معنی داری با رفتار بزهکارانه دانش اموزان هستند.